Margt bendir til að tollastríð gæti skollið á milli Evrópusambandsins og Bandaríkjanna.  Ef ef svo færi gæti ESB farið mun verr út úr því en margur ætlar.

Þetta sést greinilega þegar viðskiptajafnvægi milli ESB og Bandaríkjanna er skoðað.  2024 fluttu Bandaríkin inn 40% meira en þau seldu til ESB, eða 200 milljörðum. Þetta segir ekki alla söguna því 20-30% af innflutningi ESB var gas til orkuframleiðslu og  innflutt framleiðsla frá Bandaríkjunum var hverfandi miðað sambærilegan útfluting ESB til Bandaríkjanna. ESB er nefnilega fyrst og fremst tollabandalag og tollar og alls konar reglugerðarinnflutningshindranir hafa ójafnað leikinn Bandaríkjunum í óhag. Leiðin fyrir bandarísk fyrirtæki að selja sína vöru í ESB felst þannig fyrst og fremst í að flytja verskmiðjuna til ESB.

Í tollastríði mundi þetta snúast við og evrópsku fyrirtækin yrðu að flytja framleiðslueiningar til Bandaríkjanna til að vera áfram á þeim markaði. Tollastríð sem mundi stöðva gasinnflutning frá Bandaríkjunum eru heldur ekki að fara gera Evrópubúum  neinn greiða.  Orkukrísan þar mundi bara dýpka.

Leiðin fyrir ESB til að komast hjá slíkum óförum felst þannig ekki í að standa í hótunum, heldur reyna að vinna með bandamönnum sínum og fella niður tolla og aðlaga flókið regluverk til að auðvelda viðskipti með bandaríska vöru svo viðskiptajafnvægi náist.

Frá því eftir seinni heimstyrjöld hafa Bandaríkjamenn einir borið meginþorrann af kostnaði við NATÓ. Ef bandaríkjamenn hefði borgað álíka hlutfall GDP of ESB lönd hefðu útgjöld þeirra verið um 500 milljörðum minni.  Alls eru þetta orðið því 700 milljarða ójafnvægi í útgjöldum.

Eftir seinni heimstyrjöldina studdu Bandaríkjamenn margar vinaþjóðir til að jafna sig eftir stríðið og hjálpa þeim úr fátækt, með svokallaðri Marshall aðstoð. En nú eru 80 ár liðin frá því stríðinu lauk og löngu orðið tímabært að slíkum gjafastuðningi sé hætt.

Íslensk yfirvöld ættu líka að huga að því að lækka innflutningstolla frá Bandaríkjunum.

Ein undarlegasta lygi covidtímans var lygin um að vírusinn hefði ekki komið af tilraunastofu. Nú eru sífellt fleiri upplýsingar að koma í ljós.

• Nýlega upplýstist að þýska leyniþjónustan hefði í greiningu sinni 2020 talið 80-90% líkur á að covid vírusinn hefði sloppið af tilraunastofu.
• Sama átti við um bresku leyniþjónustuna. Hún vissi 2020  (með 95% vissu) að covid hefði komið frá tilraunastofu.
• CIA viðurkenndi þessi tengsl loks opinberlega í janúar síðastliðnum.

Auðvitað vissu öll yfirvöld af þessu strax 2020. Aðal-kórónuvírus rannsóknarstofa heims var staðsett í Wuhan og var þekkt fyrir að fylgja ekki öryggisreglum. 2019 sótti rannsóknarstofan um rannsóknarstyrk til að gera kórónuvírusa meira smitandi og í vírusnum sjálfum sást að búið var að stökkbreyta furan-hluta broddpróteinsins, til að gera hann meira smitandi. Enginn sambærilegur vírus fannst í náttúrunni og sjúklingur 0, vann á rannsóknarstofunni.  

… þetta gat ekki verið meira augljóst. 

En í stað þess að segja satt frá, ákváðu bresk, þýsk og bandarísk yfirvöld að ljúga að öllum að covid hefði ekki komið af tilraunastofu og á samfélagsmiðlum hófst ritskoðunarherferð til að útiloka alla umræðu um tilraunastofuupprunann.  Á facebook, fékk öll slík umræða [logið] “facttékk” og þeir sem ræddu tilraunastofulekann á twitter var hent út af twitter samstundis.

Stóra spurningin sem vaknar er þess:

Ef yfirvöld gengu svona langt til að ljúga til um uppruna veirunnar, hverju öðru ætli þau séu að ljúga að okkur?

…það er til marks um undirlægjuhátt íslenskra yfirvalda að endurtaka erlendar lygar að á nýlegri ráðstefnu Svandísar í tilefni 5 ára afmælis fyrsta covid-smits á Íslandi ákváðu flestir fyrirlesarar að heiðra lygina með að vísa í að covid hefði komið af matarmarkaði (en ekki frá tilraunastofu). Hverju öðru ætli íslensk yfirvöld séu enn að ljúga að almenningi?

Líklega er leitandi er að atvinnugreinum sem hafa orðið jafn illa fyrir barðinu af á “meðaltals” útreikningum embættismanna og íslenskur sjávarútvegur. Nýleg tvöföldun veiðigjalds á einu ári byggt á “meðaltals”-afkomu sjávarútvegsfyrirtækja, er dæmi um slíka óstjórn. Af hverju gefa menn sér ekki lengri tíma fyrir hækkunina, svo fyrirtækin hafi svigrúm til að bregðast við. Stökkbreytingar eru aldrei góðar því fólk og fyrirtæki eru ekki meðaltöl. Þeir litlu munu alltaf tapa í slíkum æfingum.

Þetta er ekki í fyrsta sinn sem talnakúnstir hafa leikið sjávarútveginn grátt.

Stærsta slysið var kvótakerfið.

Það er löngu gleymd staðreynd í dag að áður en kvótakerfið kom var meðalafli af þorski við Ísland um 4-500 þúsund tonn. Nú er aflinn helmingi minni.  Treystið sérfræðingunum sögðu þeir þegar kerfið var sett á, og aflinn mun aukast. Hér sést niðurstaðan:

Í stað þess að aukast, minnkaði aflinn um helming.  Hvernig gat það gerst?

Hvernig myndi kvótakerfi í Laxveiðiá virka?

Ein leið til að skilja veikleika kvótakerfisins er að velta því upp hvernig nákvæmlega eins kvótakerfi og fiskveiðistjórnun myndi virka í laxveiðá sem rynni frá veiðivatni:

• Fyrsta breyting eftir að slíkt kvótakerfi yrði tekið upp í ánni væri sú að þeir sem væru með kvóta myndu allir byrja að veiða bara á besta veiðistaðnum.
• Smám saman myndi veiðieftirlit og stofnstærðarmat bara miða við fjölda fiska á þessum besta veiðistað, sem fljótlega myndi sýna merki ofveið, þ.a. minnka yrði kvótann.  
• Fiskveiðistjórnunar sérfræðingar færu síðan líka fljótlega að skipta sér af því hvaða fisk mætti veiða, og settu alls konar reglur til að minni og verðminni fiskurinn yrði ekki veiddur. (fyrir laxveiðiána yrði sett sú regla að sleppa yrði öllum minni fisk og aðeins mætti hirða stórlaxana.)  Við þetta minnkaði veiðin enn meira.  
• Netaveiðinn í vatninu legðist líka mjög fljótt af, því sá sem borgar fyrir dýrt laxveiðleyfi þarf að veiða verðmætasta fiskinn en ekki þann ódýrasta.

Hljómar þetta kunnuglega? 

Hvað varð um fiskinn?

Fyrir kvótasetninguna var netaveiði um þriðjungur alls afla, og veiði mun dreifðari.  Nú eru allir bátar stærri og öflugri, og veiða helst á bestu stöðunum.

Stóra spurningin sem Íslendingar þurfa að fara að spyrja sig er þessi.  Hvað varð um allan fiskinn? 

Fór fiskurinn burtu eða vorum það við sem fórum burtu?

Hvað ætli mætti veiða mikið meira ef veitt væri á öllum veiðisvæðum?

Þá er kötturinn laus úr sekknum. Það er herskylda á Íslandi! Þetta kom fram í silfrinu í gær með tilvísun í að heimildir séu gefnar eru í lögum um almannavarnir.  

Hvað segja lögin:

Í lögunum sem meðal annars taka sérstaklega til hernaðaraðgerða er kveðið á um að eftir að hættustigi er lýst yfir og hættustund vari þá gildi eftirfarandi:

Það er borgaraleg skylda allra á aldrinum 18-65 ára starfa launalaust fyrir almannavarnir og fylgja fyrirmælum lögreglustjóra.  Enn fremur segir að hægt sé að skylda menn í þjálfun [herþjálfun] og það sé skylda að taka þátt og óheimilt að hætta án leyfis. Enn fremur mega slíkir starfsmenn [herkvaddir] ekki yfirgefa lögsagnarumdæmi viðkomandi lögreglustjóra. Um aðrar valdheimildir á segir m.a. að ríkisstjórnin megi taka allar nauðsynjar eignarnámi.

… og hvenær ætli yfirvöld hafi slíkt vald?  Svar: Meira eða minna alltaf síðustu árin vegna Covid og Grindavíkurelda.  Það ríkti meira að segja “hættustund” í Vestmannaeyjum í tæpt hálft ár vegna skemmdrar vatnslagnar.

Þetta er geggjun.  Án umræðu hefur hið friðsama herlausa Ísland sett í lög dulda herskyldu til viðbótar við þá nýju iðju ráðamanna að veita fé til erlendra ríkja til vopnakaupa.

Hér eru helstu klausurnar úr lögum um almannavarnir:

… tilvísun í hernaðaraðgerðir: 

“1. gr. Markmið almannavarna.

 Lög þessi taka til samhæfðra almannavarnaviðbragða til þess að takast á við afleiðingar neyðarástands sem kann að ógna lífi og heilsu almennings, umhverfi og/eða eignum.

Markmið almannavarna er að undirbúa, skipuleggja og framkvæma ráðstafanir sem miða að því að koma í veg fyrir og takmarka, eftir því sem unnt er, að almenningur verði fyrir líkams- eða heilsutjóni, eða umhverfi eða eignir verði fyrir tjóni, af völdum náttúruhamfara eða af mannavöldum, farsótta eða hernaðaraðgerða eða af öðrum ástæðum og veita líkn í nauð og aðstoð vegna tjóns sem hugsanlega kann að verða eða hefur orðið”

… launalaus herskylda 18-65 ára

"19. gr. Almenn borgaraleg skylda.

Það er borgaraleg skylda þeirra sem eru á aldrinum 18–65 ára að gegna á hættustundu, án endurgjalds, starfi í þágu almannavarna í umdæmi þar sem þeir dveljast samkvæmt fyrirmælum er lögreglustjóri gefur, að fengnum tillögum almannavarnanefndar eða ríkislögreglustjóra. Ákvörðun lögreglustjóra má skjóta til [ráðherra]. 1) [Þessari heimild skal þó ekki beitt nema brýna nauðsyn beri til og önnur vægari úrræði dugi ekki.] 2)

…skylda til heræfinga og ferðabann

“21. gr. Skylda til að taka þátt í námskeiðum og æfingum.

Ríkislögreglustjóri boðar þá sem kvaddir hafa verið til starfa í þágu almannavarna skv. 19. gr. til námskeiða og æfinga. Ber öllum viðkomandi að fara að þeim fyrirmælum og öðrum starfsreglum. Óheimilt er að hverfa úr starfi án leyfis.

 Á hættustundu má starfsmaður ekki fara úr lögsagnarumdæmi án samþykkis lögreglustjóra eða þess er hann tilnefnir.”

…réttur yfirvalda til eignarnáms

“27. gr. Um fyrirmæli um sölu og dreifingu nauðsynja.

 Ríkisstjórninni er heimilt, ef almannaheill krefur vegna hættu á náttúruhamförum, farsóttum, hernaðaraðgerðum, hryðjuverkum eða annarrar hættu, að gefa út fyrirmæli um sölu og dreifingu nauðsynja sem til eru í landinu eða taka eignarnámi matvæli, eldsneyti, varahluti, lyf og aðrar nauðsynjar sem hætta er á að gangi fljótt til þurrðar.”